Opublikowano: 2025-03-20

Na potrzeby firmowe wykorzystywane są nie tylko materialne składniki ale i prawa majątkowe, które przybierają postać wartości niematerialnych i prawnych. W tej grupie mieszczą się m.in. licencje. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się jakie są konsekwencje podatkowe w przypadku wycofania na cele prywatne licencji wykorzystywanej dotychczas w firmie.

Licencja jako wartość niematerialna i prawna

Jak wynika z treści art. 22b ust. 1 ustawy PIT amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:

• spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

• autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,

• licencje,

• prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej,

• wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Wykorzystywana na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej licencja jest zatem wartością niematerialną i prawną, która podlega wpisowi do ewidencji i podlega amortyzacji podatkowej począwszy od miesiąca następującego po miesiącu dokonania wpisu (art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy PIT).

Jak wynika z treści art. 22m ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy PIT okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych i prawnych nie może być krótszy niż:

1. od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich – 24 miesiące;

2. od licencji na wyświetlanie filmów oraz na emisję programów radiowych i telewizyjnych – 24 miesiące.

Jeżeli wynikający z umowy okres używania praw majątkowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest krótszy od okresu ustalonego w tym przepisie, podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w okresie wynikającym z umowy.

Metodą właściwa dla amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych jest więc metoda liniowa. Podatnik samodzielnie dobiera przy tym stawki amortyzacyjne w ten sposób, by czasy trwania amortyzacji poszczególnych wartości nie były krótsze niż okresy wskazane w powyższym przepisie.

WAŻNE

Wartością niematerialną i prawną są nabyte licencje, których cena nabycia podlega rozliczeniu w kosztach podatkowych przedsiębiorcy poprzez systematycznie dokonywane odpisy amortyzacyjne.

Wycofanie licencji na potrzeby prywatne osoby fizycznej

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT opodatkowaniu tą ustawą podlega przychód czyli pewna wartość ekonomiczna która stanowi dla osoby fizycznej zwiększenie jej aktywów. Ponadto takie zwiększenie musi mieć postać definitywną.

W przypadku osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą możliwe są dowolne przesunięcia określonych składników pomiędzy majątkiem prywatnym, a majątkiem firmowym. Co jednak istotne takie przesunięcia w żaden sposób nie wpływają na sferę praw własności podatnika bowiem cały czas osoba fizyczna legitymuje się tym samym tytułem własności.

To zatem oznacza, że samo wycofanie licencji z majątku firmowego do majątku prywatnego jest zdarzeniem neutralnym podatkowo. Nie powstaje w tym przypadku kategoria przychodu w rozumieniu ustawy PIT.

Wycofanie licencji z firmy wiązać się będzie natomiast z koniecznością wykreślenia tego składnika z ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Brak dalszego wykorzystywania składnika na potrzeby działalności gospodarczej oznaczać będzie, że ewentualna pozostała nieumorzona wartość początkowa środka trwałego nie będzie mogła stanowić kosztu podatkowego.

Z drugiej strony należy wskazać, że podatnik nie ma obowiązku dokonywania wstecznej korekty uprzednio odliczonych odpisów amortyzacyjnych od licencji zgodnie z art. 22m ustawy PIT, co potwierdza interpretacja Dyrektora KIS z dnia 27.04.2020 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.178.2020.1.MS.

Przykład

Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą posiada zakupioną licencję na program komputerowy o wartości początkowej 12 000 zł (dotychczasowe odpisy amortyzacyjne 8 000 zł), którą chce wycofać na swoje prywatne potrzeby.

Oceniając skutki podatkowe takiego wycofania należy wskazać, że samo wycofanie nie spowoduje powstania przychodu podatkowego. Podatnik nie musi korygować dokonanych odpisów amortyzacyjnych o wartości 8 000 zł i nadal pozostają one kosztem podatkowym w ramach działalności gospodarczej. Kosztem podatkowym nie będzie natomiast pozostała niezamortyzowana wartość początkową licencji tj. kwota 4 000 zł.

Przychód podatkowy może powstać w momencie zbycia wycofanej licencji. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT przychodem są prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

W myśl natomiast art. 18 ustawy PIT za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

WAŻNE

Wycofanie licencji z firmy nie rodzi konieczności zapłaty podatku PIT. Obowiązek podatkowy powstaje dopiero na etapie sprzedaży wycofanej licencji w ramach majątku prywatnego.

Podsumowując powyższe należy wskazać na neutralność podatkową wycofania wartości niematerialnej i prawnej z majątku przedsiębiorstwa do majątku prywatnego osoby fizycznej. W takim przypadku nie można bowiem mówić o powstaniu przychodu w rozumieniu ustawy PIT.